rodzaje wiezb dachowych

Kształt dachu wpływa coś więcej niż na wygląd budynku, ale również w znacznym stopniu na możliwość wykorzystania poddasza. Dużo obszaru zapewniają np. nieskomplikowane, dwuspadowe dachy o dużej rozpiętości jak i również znacznym kącie nachylenia połaci (powyżej 40°) oraz dachy spośród wysoką ścianką kolankową. Swoboda w zagospodarowaniu poddasza zależy również od rodzaju konstrukcji dachu, gdyż jej elementy mogą ją znacznie ograniczać.

W budynkach godne polecenia są przede wszystkim dachy o łatwych kształtach (głównie dwuspadowe) i – jak się z tym wiąże – nieskomplikowanej konstrukcji. Takie konstrukcje dachowe są bardziej korzystne i łatwiej poprawnie ułożyć na tych propozycji pokrycie, lepiej zatem nie urozmaicać ich licznymi lukarnami, dymnikami i wieżyczkami.

Przeprowadzenie skomplikowanego wielopołaciowego dachu wymaga bardzo wysokich kwalifikacji oraz niemałej staranności zarówno od czasu cieśli, oraz dekarzy. Łatwiej wtedy o błędy, a liczne kosze pomiędzy połaciami sprzyjają zaleganiu płatków śniegu i utrudniają odprowadzanie wody deszczowej.

Więźba dachowa – krokwiowa i krokwiowo-jętkowa

Po tych najprostszych więźbach (rys. 3 oraz 4) pary krokwi zbiegających się w kalenicy tworzą strukturę wiązarów – podobnych w całym dachu. Jeśli strop poddasza jest drewniany, dolnymi pasami wiązarów mają możliwość być belki stropowe, a gdy strop jest żelbetowy bądź ceramiczny, funkcję pasów dolnych może też przejąć jego konstrukcja nośna. Wówczas zwykle krokwi nie polega bezpośrednio na murze, lecz na zakotwionym w nim krawędziaku.

Uwaga! Drewniane elementy więźby muszą być oddzielone od muru warstwą izolacji przeciwwilgociowej. Najczęściej wykonuje się ją z papy.

Jętka, poziomy detal pomiędzy krokwiami, służy ich usztywnieniu jak i również zmniejsza uginanie się krokwi pod obładowaniem.

Wiązary wiąże się usztywniającymi więźbę wiatrownicami, ponadto usztywnia hałasuje deskowanie lub ołacenie.

Największą zaletą naszej konstrukcji jest jej prostota. Jednak przy typowym wykonaniu poważne wady to niewielka dopuszczalna rozpiętość – do 6-7 metrów, oraz wymagany duży spadek dachu a mianowicie 40°-60°. Jednak podpierając jętkę dwoma słupami na krańcach i wzmacniając połączenie krokwi w kalenicy (z nakładkami i deską kalenicową – obrys. 5) oraz wykonując zakotwienie dolnego finiszu krokwi można zwiększyć rozpiętość konstrukcji do odwiedzenia 12 m, natomiast spadek dachu obniżyć do 20°.

Przy niewielkich rozpiętościach, gdy nie ma słupów, przestrzeń poddasza wolno dowolnie dzielić. Jętki są często używane jako element konstrukcyjny sufitu albo pozostawia się je dostrzegalne, by dodawały charakteru pomieszczeniom pod skosami.

Więźba dachowa a mianowicie płatwiowa

Płatwie owo belki równoległe do kalenicy, na wskazane jest opierają się krokwie. Dolne płatwie spoczywają na stropie lub ściance kolankowej, pozostające zaś są podparte słupami. Obciążenia są przekazywane za pośrednictwem płatwi na ściany nośne i strop.

Najczęściej elementem wiązarów są też szczypce – umieszczone niżej płatwi pary belek lub desek zawierających obustronnie krokwie i słupy. Natomiast miecze pozwalają zwiększyć odstępie pomiędzy słupami. Słupy i kleszcze rozmieszcza się tylko jakie możliwości 3-4 pary krokwi (wiązarów), reszta wiązarów składa się wraz z samych krokwi.

Więźba płatwiowa występuje po wielu odmianach i jest bardzo uniwersalna. Rozpiętość dachu może sięgać 12 metrów, a jego rzut może być poniekąd bardzo skomplikowany.

Dobierając odpowiednio liczbę płatwi i słupów wolno zaś zaprojektować dach o niemal przypadkowym, nawet minimalnym spadku.

Utrudnieniem w zagospodarowaniu poddasza o tak zaawansowanej więźbie są filary, jednak są rozstawione co 3-4 metry, czasem udaje się zaś ukryć gryzie w ściankach działowych.

Więźba dachowa a mianowicie z wiązarów kratowych

Wiązary kratowe (kratownice) to nowoczesne budowle złożone ze cieńszych elementów niż znane więźby ciesielskie. Wiązar taki składa się z pasa górnego i dolnego, pomiędzy którymi znajdują się cienkie pionowe słupki i ukośne krzyżulce. Dzielą one powierzchnię wiązara na względnie niewielkie trójkąty.

Wiązar kratowy ma nadzwyczaj dużą sztywność jak i również wytrzymałość, jest tuż przy tym lekki, natomiast do jego zrealizowania potrzeba niewiele drzewa. Takie wiązary posiadają oczywiście także usterki – ich przeprowadzenie jest bardzo pracochłonne i wymaga sporej dokładności.

Dlatego najpomyślniej, jeśli są przygotowywane nie na strukturze, lecz w wyspecjalizowanej wytwórni. Korzystne (i najtańsze) jest wtenczas wykonanie wielu jednakowych wiązarów. Cienkie części są bardziej delikatne na działanie płomienia i korozję biologiczną (grzyby i owady), dlatego szczególnie zasadnicza jest odpowiednia jakość drewna. Na szczęście wytwórnie na ogół dbają o jakość surowca.

W domach 1 rodzinnych stosuje się wiązary kratowe o elastyczności do 12 m, choć można wykonać znacznie większe. Katalogów zaletą jest owo, że nie wymagają podpór pośrednich (wewnętrznych ścian nośnych czy podciągów). Choć wiązary kratowe można zbudować do każdego dachu, spadki dachów o konstrukcji z wiązarów kratowych są zwykle niewielkie (do 20°), gdyż przestrzeń poddasza podzielona takimi wiązarami w zasadzie nie sprawdza się do wykorzystania.

Wyjątkiem są tu dachy o konstrukcji jak na obrys. 9. Wiązary zastosowano tu w struktury dachu krokwiowego – wiązar kratowy na temat wysokości 30-40 cm zastępuje tu krokiew z litego drzewa. Rozpiętość dachu ma możliwość sięgać nawet dwunastu m, a dopuszczalny kąt jego nachylenia to 21-44°. Powstałe w ten strategia poddasze można nadzwyczaj dobrze wykorzystać jako mieszkalne. Tartak

Więźba dachowa – wieszarowa

Owo szczególny rodzaj struktury, przydatny głównie wtedy, gdy odległości pomiędzy ścianami nośnymi są bardzo duże (ok. 10 m), wówczas gdy np. wszystkie obciążenia muszą być wyciągnięte na ściany estetyczne (brak wewnętrznych elewacji nośnych).

Krokwie transmitują obciążenia np. w płatwie, an owe zaś – w wieszaki zamiast dzięki słupy. Więźby na temat konstrukcji wyłącznie wieszarowej nie są znane i rzadko spotyka się je o rozpiętości ponad 12 m. Jednak wieszaki bywają wykorzystywane w zastępstwie słupów, w więźbach o różnej struktury.