Forma dachu wpływa nie tylko na wygląd budynku, ale również w dużym stopniu na możliwość wdrożenia poddasza. Dużo miejsca zapewniają np. proste, dwuspadowe dachy o dużej rozpiętości oraz znacznym kącie nachylenia połaci (powyżej 40°) oraz dachy z wysoką ścianką kolankową. Swoboda w zagospodarowaniu poddasza zależy również od rodzaju struktury dachu, gdyż do niej elementy mogą ją znacznie ograniczać.

Przy budynkach godne uwagi są przede wszelkim dachy o łatwych kształtach (głównie dwuspadowe) i – jakie możliwości się z tymże wiąże – nieskomplikowanej konstrukcji. Takie budowle dachowe są tańsze i łatwiej poprawnie ułożyć na wymienionych pokrycie, lepiej więc nie urozmaicać katalogów licznymi lukarnami, dymnikami i wieżyczkami.

Przeprowadzenie skomplikowanego wielopołaciowego dachu wymaga bardzo wysokich kwalifikacji oraz niemałej staranności zarówno od momentu cieśli, oraz dekarzy. Łatwiej wtedy o błędy, a liczne kosze pomiędzy połaciami sprzyjają zaleganiu śniegu i utrudniają odprowadzanie wody deszczowej. https://drewzim.pl/o-nas/

Więźba dachowa – krokwiowa i krokwiowo-jętkowa

W tych najprostszych więźbach (rys. 3 i 4) pary krokwi zbiegających się po kalenicy tworzą strukturę wiązarów – podobnych w całym dachu. Jeśli strop poddasza jest drewniany, dolnymi pasami wiązarów potrafią być belki stropowe, a gdy strop jest żelbetowy bądź ceramiczny, funkcję pasów dolnych może również przejąć jego struktura nośna. Wówczas zwykle krokwi nie opiera się bezpośrednio na murze, lecz na zakotwionym w nim krawędziaku.

Uwaga! Drewniane składniki więźby muszą być oddzielone od muru warstwą izolacji przeciwwilgociowej. Najczęściej wykonuje się ją z papy.

Jętka, poziomy detal pomiędzy krokwiami, towarzyszy ich usztywnieniu i zmniejsza uginanie się krokwi pod obładowaniem.

Wiązary wiąże się usztywniającymi więźbę wiatrownicami, ponadto usztywnia gryzie deskowanie lub ołacenie.

Największą zaletą tej konstrukcji jest do niej prostota. Jednak przy typowym wykonaniu oficjalne wady to nieogromna dopuszczalna rozpiętość – do 6-7 metrów, oraz wymagany wielki spadek dachu – 40°-60°. Jednak podpierając jętkę dwoma słupami na krańcach oraz wzmacniając połączenie krokwi w kalenicy (z nakładkami i deską kalenicową – obrys. 5) oraz robiąc zakotwienie dolnego końca krokwi można zwiększyć rozpiętość konstrukcji do odwiedzenia 12 m, natomiast spadek dachu zmniejszyć do 20°.

Obok niewielkich rozpiętościach, gdy nie ma słupów, przestrzeń poddasza wolno dowolnie dzielić. Jętki są często używane jako element konstrukcyjny sufitu albo pozostawia się je dostrzegalne, by dodawały charakteru pomieszczeniom pod skosami.

Więźba dachowa – płatwiowa

Płatwie owo belki równoległe do kalenicy, na jakich opierają się krokwie. Dolne płatwie znajdują się na stropie bądź ściance kolankowej, pozostające zaś są podparte słupami. Obciążenia istnieją przekazywane za pośrednictwem płatwi na elewacje nośne i strop.

Najczęściej elementem wiązarów są też kleszcze – umieszczone powyżej płatwi pary belek lub desek obejmujących obustronnie krokwie oraz słupy. Natomiast rapiery pozwalają zwiększyć odległości pomiędzy słupami. Słupy i kleszcze rozmieszcza się tylko jak 3-4 pary krokwi (wiązarów), reszta wiązarów składa się z samych krokwi.

Więźba płatwiowa występuje po wielu odmianach oraz jest bardzo uniwersalna. Rozpiętość dachu ma możliwość sięgać 12 m, a jego rzut może być poniekąd bardzo skomplikowany.

Zestawiając odpowiednio liczbę płatwi i słupów możemy zaś zaprojektować grzbiet o niemal przypadkowym, nawet minimalnym spadku.

Utrudnieniem w zagospodarowaniu poddasza o takowej więźbie są filary, jednak są rozstawione co 3-4 metry, czasem udaje się zaś ukryć je w ściankach działowych.

Więźba dachowa – z wiązarów kratowych

Wiązary kratowe (kratownice) to nowoczesne struktury złożone ze cieńszych elementów niż tradycyjne więźby ciesielskie. Wiązar taki składa się z pasa górnego i dolnego, pomiędzy którymi znajdują się cienkie pionowe słupki i ukośne krzyżulce. Dzielą one powierzchnię wiązara na względnie niewielkie trójkąty.

Wiązar kratowy ma nadzwyczaj dużą sztywność oraz wytrzymałość, jest przy tym lekki, a do jego zrealizowania potrzeba niewiele drzewa. Takie wiązary mogą mieć oczywiście także niedoskonałości – ich przeprowadzenie jest bardzo pracochłonne i wymaga niemałej dokładności.

Dlatego najkorzystniej, jeśli są przyrządzane nie na strukturze, lecz w wyspecjalizowanej wytwórni. Korzystne (i najtańsze) jest wtenczas wykonanie wielu podobnych wiązarów. Cienkie części są bardziej delikatne na działanie ognia i korozję biologiczną (grzyby i owady), dlatego szczególnie istotna jest odpowiednia klasa drewna. Na szczęście wytwórnie na ogół dbają o jakość materiału.

W domach 1 rodzinnych stosuje się wiązary kratowe o rozpiętości do 12 m, choć można zrobić znacznie większe. Pierwotnego zaletą jest to, że nie wymagają podpór pośrednich (wewnętrznych ścian nośnych czy podciągów). Choć wiązary kratowe można zaprojektować do każdego dachu, spadki dachów na temat konstrukcji z wiązarów kratowych są najczęściej niewielkie (do 20°), gdyż przestrzeń poddasza podzielona takimi wiązarami w zasadzie nie nadaje się do wdrożenia.

Wyjątkiem są w tym miejscu dachy o struktury jak na kontur. 9. Wiązary zastosowano tu w konstrukcji dachu krokwiowego – wiązar kratowy o wysokości 30-40 cm zastępuje tu krokiew z litego drewna. Rozpiętość dachu może sięgać nawet dwunastu m, a tolerowany kąt jego nachylenia to 21-44°. Powstałe w ten sposób poddasze można bardzo dobrze wykorzystać jak mieszkalne.

Więźba dachowa – wieszarowa

Jest to szczególny rodzaj struktury, przydatny głównie w takim przypadku, gdy odległości pomiędzy ścianami nośnymi istnieją bardzo duże (ok. 10 m), kiedy np. wszystkie obładowania muszą być wyciągnięte na ściany estetyczne (brak wewnętrznych ścian nośnych).

Krokwie przekazują obciążenia np. na płatwie, a te zaś – dzięki wieszaki zamiast dzięki słupy. Więźby o konstrukcji wyłącznie wieszarowej nie są znane i rzadko spotyka się je o rozpiętości ponad 12 metrów. Jednak wieszaki zdają się być wykorzystywane w zastępstwie słupów, w więźbach o różnej konstrukcji.

Dobór więźby dachowej pozostaje w zależności od wielu faktorów. Należą do wymienionych głównie wielkość oraz kształt domu, zastosowanie poddasza (użytkowe bądź nieużytkowe), względy gospodarcze czy architektoniczno-estetyczne. Jednakże najczęściej wykonywane będą klasyczne konstrukcje zbudowane z krokwi, belek, murłat, płatwi, jętek, słupów, mieczy, przepustnic.

Budowa więźby dachowej – główne elementy

Podstawowe elementy tworzące tradycyjną więźbę dachową to:

– Krokwie – elementy, dzięki których opiera się całe pokrycie dachu. Są to belki pochyłe o prostokątnym przekroju poprzecznym (o grubości min. 5 cm). Najczęściej odcinek wynosi: 7×14 cm lub 8×16 cm. Rozstaw krokwi waha się w przedziale 0, 8 – 1, 2 metrów. Oparcie krokwi egzystują płatwie: murłata, kalenica oraz płatwie pośrednie, a także jętki (w zależności od rodzaju więźby).

– Płatwie – belki poziome, stanowiące podporę krokwi. Jako element nośny, płatwie powinny mieć stosunkowo wielki przekrój poprzeczny, np. 16×20 cm. Zachodzi płatew kalenicowa, pośrednia oraz stopowa. Płatwie polega na słupach (płatwie pośrednie jak i również kalenicowa) i często dodatkowo usztywnia zbytnio pomocą mieczy (obustronnych zastrzałów słupa).

a mianowicie Kalenica – górna krawędź dachu, blisko której wiążą się połacie dachowe. Krokwie niejednokrotnie opierają się w tym miejscu na płatwi kalenicowej.

– Murłata – płatew stopowa na temat przekroju kwadratowym, na temat wymiarach (zwykle) 10×10 cm lub 14×14 cm. Stanowi pani dolną podporę krokwi, gdyż oparta jest na murze jak i również przenosi obciążenia z krokwi na ścianę budynku. Należy pamiętać o odpowiednim przymocowaniu murłat do muru. Służą do tego kotwy stalowe wbijane przy mur w odległości nie mniejszej aniżeli 2, 0 m.

– Słupy – pionowe elementy więźby dachowej, które wręczają obciążenie z płatwi bezpośrednio na strop. Słupy mają zwykle przekrój kwadratowy na temat wymiarach 12×12 cm lub 16×16 cm.

– Kleszcze – poziome belki, łączące przeciwległe pary krokwi. Zapewniają stężenie (usztywnienie) poziome.

– Rapiery (obustronne zastrzały słupa) – belki skośne, łączące słupy wraz z kleszczami lub słupy z płatwiami pośrednimi. Ich zadaniem wydaje się być usztywnienie więźby dachowej w kierunku podłużnym.

– Jętki – belki poziome zespalające dwie przeciwległe krokwie. Dzięki czemu zostaje zachowana sztywność więźby oraz nośność krokwi.

a mianowicie Wiatrownica – deski o przekroju poprzecznym od 3, 8×10 do 5×12 cm, przybijane ukośnie do odwiedzenia krokwi. Stosuje się je na dachach stromych z lekkim pokryciem w zamysle zabezpieczenia dachu przed zerwaniem wskutek wciągania wiatru.

Podstawowe gatunki więźb dachowych

Występują trzy podstawowe typy więźb dachowych, które to są najczęściej używane w domach jednorodzinnych. Przylegają do nich:

a mianowicie więźba krokwiowo – belkowa

– więźba jętkowa

– więźba płatwiowo – kleszczowa

Więźba krokwiowo – belkowa

Jest to najprostsza konstrukcja stosowana wtedy, gdy rozpiętość dachu w świetle ścian nie przekracza 7, 0 m (zalecana max. rozpiętość owo 6, 0 m), a pochylenie połaci dachowej jest duże niż 45 rzędów. Taki układ polecany jest np. w przypadku budowy małych domków letniskowych.

Wiązar składa się z 2 krokwi połączonych w kalenicy, osadzonych dzięki poziomej belce, której zadaniem jest przenoszenie sił rozpierających, przekazywanych przez krokwie. Rozciągłość krokwi nie musi przekraczać 5, 0 m, gdyż stateczność konstrukcji może zostać zachwiana.

Więźba jętkowa

Konstrukcja jętkowa wykorzystywana jest przy większych wymiarach dachu – zalecane rozpiętości sięgają od 6, 0 do 9, 0 m. Często wznosi się taką strukturę w domach wraz z poddaszem użytkowym, ponieważ pozwala ona otrzymać odpowiedni kształt obszarów przeznaczonych na plany mieszkalne.

Składa się z krokwi (o długości powyżej cztery, 5 m) związanych w kalenicy oraz opartych na murłatach oraz z jętek, które łączą naprzeciwległe krokwie, a naszym samym przejmują siły rozporowe, nadając sztywność konstrukcji. Należy słuchać ważnej zasady, żeby jętka spinała krokiew na odpowiedniej poziomie. Część dolna odrzucić powinna przekraczać czterech, 5 m (licząc od murłaty), jakkolwiek górna 2, pięć m (licząc od momentu kalenicy).

Konstrukcję jętkową należy wzmacniać po kierunku podłużnym przy użyciu wiatrownic lub łat. Wskazana rozpiętość dachu o konstrukcji jętkowej wynosi 9, 0 m, jednak dopuszcza się większe miary – do 12, 0 m. Wówczas długość jętek wydaje się tak duża, że trzeba je podpierać za pomocą jednej lub dwóch płatwi (w zależności od długości jętki) opartych na słupach. Brykiet

Maksyma jest taka, hdy jeśli wiązar posiada rozpiętość od 7, 5 do 9, 0 m, wskazana jest jedna płatew oparta na słupie umieszczonym w środku. Przy rozpiętości mieszczącej się w granicach dziewięć, 0 – 12, 0 m, zaleca się zamontowanie 2 płatwi opartych na 2 słupach.

Więźba płatwiowo – kleszczowa

Jest to w najwyższym stopniu uniwersalny i przeważnie stosowany rodzaj więźby dachowej. Można ją wznosić zarówno przy dachach jednospadowych, jakim sposobem i w dwuspadowych, płaskich i stromych (nawet do około 70 stopni). Rozpiętość dachów przystosowanych do zastosowania więźby płatwiowo – kleszczowej nabiera aż 16, 0 m, jednak wskazywana rozpiętość to dziewięć, 0 – 12, 0 m.

W największym stopniu typowa konstrukcja takie zbudowana jest z dwóch rodzajów wiązarów: kluczowych oraz pośrednich. Wiązary główne są rozstawione co 3, 0 – 5, 0 m i konstruują się z 2 krokwi opartych w płatwiach, dwóch słupów i pary kleszczy, które obejmują pozostające elementy z trzech stron.

Dodatkowym zastawem hipotecznym w kierunku poprzecznym są zastrzały i miecze. Wiązary wygodniejsze pozbawione są słupów i kleszczy. Struktura ta wyglądem wspomina więźbę jętkowo – płatwiową, jednak wbrew pozorom istnieje zasadnicza sprzeczność w rozkładzie obciążeń, a tym danym w sposobie roboty całego dachu.

W przypadku więźby jętkowej, wszystkie obciążenia przenoszone są na ściany zewnętrzne budynku, jakkolwiek w dachu z więźbą płatwiowo – kleszczową, znaczną frakcja obciążeń przejmuje strop poddasza (za pośrednictwem ścian stolcowych, które to składają się wraz ze słupów, płatwi pośrednich i stopowych). Wydaje się to rozwiązanie bezpieczne dla całej struktury dachu. Należy jednakże pamiętać, aby ścianki stolcowe usytuowane zostały w pobliżu tapet nośnych budynku albo ewentualnie podciągów.

Wiązary kratowe

Konstrukcje kratownicowe są charakterystyczne gwoli dużych hal przemysłowych oraz obiektów przydatności publicznej. Wystarczy patrzeć na sufity mnogości supermarketów, które pełne są stalowych struktury kratowych. Jednak coraz bardziej popularne stają się drewniane wiązary kratowe w budownictwie jednorodzinnym, gdyż posiadają wiele zalet.

Znamionuje je lekkość, zwykłe i szybkie przeprowadzenie, niewielki koszt, a także brak konieczności wznoszenia wewnętrznych ścian nośnych (ze względu w równomierne rozłożenie obciążeń). Dzięki temu przestrzeni można swobodnie podzielić na pomieszczenia użytkowe.

Wiązary kratowe składają się pasów górnych, dolnych, słupków a także krzyżulców. Pręty zbudowane są z desek lub bali drewnianych, połączonych głównie zbytnio pomocą gwoździ, śrub, kołków, wkrętów lub kleju. Najczęściej posiadają kształt trójkątny albo dwutrapezowy.

Takie budowle zalecane są przy przypadku domów spośród poddaszem nieużytkowym, spośród dachami dwuspadowymi na temat stosunkowo małym kącie nachylenia (15 a mianowicie 20 stopni). Rozpiętość dachu zwykle wykracza 11, 0 m, co stanowi następną zaletę stosowania wiązarów kratowych. Można stosować je w sytuacji budynków o ogromnych wymiarach.

Dobór więźby dachowej zależy od wielu powodów. Należą do nich głównie wielkość jak i również kształt domu, wykorzystanie poddasza (użytkowe bądź nieużytkowe), względy ekonomiczne czy architektoniczno-estetyczne. Aczkolwiek najczęściej wykonywane istnieją klasyczne konstrukcje zbudowane z krokwi, belek, murłat, płatwi, jętek, słupów, mieczy, przepustnic.

Budowa więźby dachowej – główne elementy

Podstawowe elementy tworzące tradycyjną więźbę dachową to:

– Krokwie – elementy, w których opiera się całe pokrycie dachu. Są to belki pochyłe o prostokątnym przekroju poprzecznym (o grubości min. 5 cm). Najczęściej odcinek wynosi: 7×14 cm lub 8×16 cm. Rozstaw krokwi waha się w przedziale 0, 8 – 1, 2 metrów. Oparcie krokwi stanowią płatwie: murłata, kalenica oraz płatwie kompromisowe, a także jętki (w zależności od rodzaju więźby).

– Płatwie – belki poziome, stanowiące podporę krokwi. Jako szczegół nośny, płatwie powinny mieć stosunkowo ogromny przekrój poprzeczny, np. 16×20 cm. Występuje płatew kalenicowa, pośrednia oraz stopowa. Płatwie opiera się na słupach (płatwie pośrednie jak i również kalenicowa) i nierzadko dodatkowo usztywnia za pomocą mieczy (obustronnych zastrzałów słupa).

– Kalenica – górna krawędź dachu, na długości której łączą się połacie dachowe. Krokwie często opierają się tu na płatwi kalenicowej.

– Murłata – płatew stopowa o przekroju kwadratowym, na temat wymiarach (zwykle) 10×10 cm lub 14×14 cm. Stanowi pani dolną podporę krokwi, gdyż oparta wydaje się na murze jak i również przenosi obciążenia spośród krokwi na ścianę budynku. Należy pamiętać na temat odpowiednim przymocowaniu murłat do muru. Służą do tego kotwy stalowe wbijane przy mur w odstępie nie mniejszej aniżeli 2, 0 metrów.

– Słupy – pionowe elementy więźby dachowej, które transmitują obciążenie z płatwi bezpośrednio na strop. Słupy mają na ogół przekrój kwadratowy o wymiarach 12×12 cm lub 16×16 cm.

– Kleszcze – poziome belki, zespalające przeciwległe pary krokwi. Zapewniają stężenie (usztywnienie) poziome.

– Rapiery (obustronne zastrzały słupa) – belki skośne, łączące słupy z kleszczami lub słupy z płatwiami pośrednimi. Ich zadaniem jest usztywnienie więźby dachowej w kierunku podłużnym.

– Jętki – belki poziome jednoczące dwie przeciwległe krokwie. Za sprawą tego zostaje zachowana sztywność więźby i nośność krokwi.

– Wiatrownica – deski o przekroju poprzecznym od 3, 8×10 do 5×12 cm, przybijane ukośnie do odwiedzenia krokwi. Stosuje się je na dachach stromych z lekkim pokryciem w zamysle zabezpieczenia dachu zanim zerwaniem wskutek wciągania wiatru.

Podstawowe rodzaje więźb dachowych

Wychodzą trzy podstawowe gatunki więźb dachowych, które to są najczęściej używane w budynkach. Przylegają do nich:

– więźba krokwiowo – belkowa

– więźba jętkowa

– więźba płatwiowo – kleszczowa

Więźba krokwiowo – belkowa

Jest to najprostsza konstrukcja stosowana w takim przypadku, gdy rozpiętość dachu w świetle tapet nie przekracza siedmiu, 0 m (zalecana max. rozpiętość to 6, 0 m), a pochylenie połaci dachowej jest duże niż 45 rzędów. Taki układ polecany jest np. przy przypadku budowy małych domków letniskowych.

Wiązar składa się z dwóch krokwi połączonych po kalenicy, osadzonych dzięki poziomej belce, jakiej zadaniem jest transportowanie sił rozpierających, przekazywanych przez krokwie. Rozciągłość krokwi nie winna przekraczać 5, 0 m, gdyż stateczność konstrukcji może pozostać zachwiana. czytaj więcej

Więźba jętkowa

Konstrukcja jętkowa aplikowana jest przy kolosalnych wymiarach dachu – zalecane rozpiętości sięgają od 6, 0 do 9, 0 m. Często wznosi się taką konstrukcję w domach spośród poddaszem użytkowym, ponieważ pozwala ona otrzymać odpowiedni kształt obszarów przeznaczonych na cele mieszkalne.

Składa się z krokwi (o długości powyżej cztery, 5 m) powiązanych w kalenicy i opartych na murłatach oraz z jętek, które łączą naprzeciwległe krokwie, a tymże samym przejmują energii rozporowe, nadając surowość konstrukcji. Należy przestrzegać ważnej zasady, aby jętka spinała krokiew na odpowiedniej wysokości. Część dolna nie zaakceptować powinna przekraczać cztery, 5 m (licząc od murłaty), z kolei górna 2, 5 m (licząc od czasu kalenicy).

Konstrukcję jętkową należy wzmacniać przy kierunku podłużnym za pomocą wiatrownic lub łat. Wskazana rozpiętość dachu o konstrukcji jętkowej wynosi 9, 0 m, jednak zezwala się większe rozmiary – do 12, 0 m. W takim przypadku długość jętek wydaje się być tak duża, że trzeba je podpierać za pomocą jednej lub dwóch płatwi (w zależności od momentu długości jętki) opartych na słupach.

Reguła jest taka, hdy jeśli wiązar dzierży rozpiętość od 7, 5 do 9, 0 m, wskazana jest jedna płatew oparta na słupie umieszczonym w środku. Przy rozpiętości mieszczącej się wewnątrz 9, 0 – dwunastu, 0 m, wskazuje się zamontowanie 2 płatwi opartych na 2 słupach.

Więźba płatwiowo – kleszczowa

Jest to najbardziej uniwersalny i najczęściej stosowany rodzaj więźby dachowej. Można ją wznosić zarówno przy dachach jednospadowych, jakim sposobem i w dwuspadowych, płaskich i stromych (nawet do mniej więcej 70 stopni). Rozpiętość dachów przystosowanych do zastosowania więźby płatwiowo – kleszczowej sięga aż 16, 0 m, jednak wskazywana rozpiętość to 9, 0 – 12, 0 m.

W największym stopniu typowa konstrukcja takie zbudowana jest z dwóch rodzajów wiązarów: podstawowych oraz pośrednich. Wiązary główne są rozstawione co 3, 0 – 5, 0 m i składają się z 2 krokwi opartych na płatwiach, dwóch słupów i pary kleszczy, które obejmują pozostające elementy z dwóch stron.

Dodatkowym zastawem hipotecznym w kierunku poprzecznym są zastrzały a także miecze. Wiązary kompromisowe pozbawione są słupów i kleszczy. Konstrukcja ta wyglądem przypomina więźbę jętkowo – płatwiową, jednak bez wątpienia istnieje zasadnicza różnica w rozkładzie obładowań, a tym samym w sposobie pracy całego dachu.

W przypadku więźby jętkowej, wszystkie obciążenia przenoszone są na ściany zewnętrzne budynku, natomiast w dachu spośród więźbą płatwiowo – kleszczową, znaczną cząstka obciążeń przejmuje strop poddasza (za pośrednictwem ścian stolcowych, które składają się wraz ze słupów, płatwi pośrednich i stopowych). Jest to rozwiązanie bezpieczniejsze dla całej konstrukcji dachu. Należy aczkolwiek pamiętać, aby ścianki stolcowe usytuowane były w pobliżu elewacji nośnych budynku albo ewentualnie podciągów.

Wiązary kratowe

Konstrukcje kratownicowe są charakterystyczne gwoli dużych hal magazynowych oraz obiektów użyteczności publicznej. Wystarczy patrzeć na sufity dużej ilości supermarketów, które pełne są stalowych struktury kratowych. Jednak coraz bardziej popularne przybywają się drewniane wiązary kratowe w budownictwie jednorodzinnym, gdyż posiadają wiele zalet.

Znamionuje je lekkość, zwykłe i szybkie przeprowadzenie, niewielki koszt, oraz brak konieczności wznoszenia wewnętrznych ścian nośnych (ze względu w równomierne rozłożenie obciążeń). Dzięki temu wnętrza można swobodnie rozłożyć na pomieszczenia użytkowe.

Wiązary kratowe konstruują się pasów górnych, dolnych, słupków oraz krzyżulców. Pręty konstruowane są z desek lub bali drewnianych, połączonych głównie zbytnio pomocą gwoździ, śrub, kołków, wkrętów albo kleju. Najczęściej posiadają kształt trójkątny bądź dwutrapezowy.

Takie konstrukcje zalecane są w przypadku domów z poddaszem nieużytkowym, wraz z dachami dwuspadowymi na temat stosunkowo małym kącie nachylenia (15 – 20 stopni). Rozpiętość dachu zwykle przekracza 11, 0 metrów, co stanowi następną zaletę stosowania wiązarów kratowych. Można wykorzystywać je w sytuacji budynków o wielkich wymiarach.

Kształt dachu wpływa coś więcej niż na wygląd budynku, ale również w znacznym stopniu na możliwość wykorzystania poddasza. Dużo obszaru zapewniają np. nieskomplikowane, dwuspadowe dachy o dużej rozpiętości jak i również znacznym kącie nachylenia połaci (powyżej 40°) oraz dachy spośród wysoką ścianką kolankową. Swoboda w zagospodarowaniu poddasza zależy również od rodzaju konstrukcji dachu, gdyż jej elementy mogą ją znacznie ograniczać.

W budynkach godne polecenia są przede wszystkim dachy o łatwych kształtach (głównie dwuspadowe) i – jak się z tym wiąże – nieskomplikowanej konstrukcji. Takie konstrukcje dachowe są bardziej korzystne i łatwiej poprawnie ułożyć na tych propozycji pokrycie, lepiej zatem nie urozmaicać ich licznymi lukarnami, dymnikami i wieżyczkami.

Przeprowadzenie skomplikowanego wielopołaciowego dachu wymaga bardzo wysokich kwalifikacji oraz niemałej staranności zarówno od czasu cieśli, oraz dekarzy. Łatwiej wtedy o błędy, a liczne kosze pomiędzy połaciami sprzyjają zaleganiu płatków śniegu i utrudniają odprowadzanie wody deszczowej.

Więźba dachowa – krokwiowa i krokwiowo-jętkowa

Po tych najprostszych więźbach (rys. 3 oraz 4) pary krokwi zbiegających się w kalenicy tworzą strukturę wiązarów – podobnych w całym dachu. Jeśli strop poddasza jest drewniany, dolnymi pasami wiązarów mają możliwość być belki stropowe, a gdy strop jest żelbetowy bądź ceramiczny, funkcję pasów dolnych może też przejąć jego konstrukcja nośna. Wówczas zwykle krokwi nie polega bezpośrednio na murze, lecz na zakotwionym w nim krawędziaku.

Uwaga! Drewniane elementy więźby muszą być oddzielone od muru warstwą izolacji przeciwwilgociowej. Najczęściej wykonuje się ją z papy.

Jętka, poziomy detal pomiędzy krokwiami, służy ich usztywnieniu jak i również zmniejsza uginanie się krokwi pod obładowaniem.

Wiązary wiąże się usztywniającymi więźbę wiatrownicami, ponadto usztywnia hałasuje deskowanie lub ołacenie.

Największą zaletą naszej konstrukcji jest jej prostota. Jednak przy typowym wykonaniu poważne wady to niewielka dopuszczalna rozpiętość – do 6-7 metrów, oraz wymagany duży spadek dachu a mianowicie 40°-60°. Jednak podpierając jętkę dwoma słupami na krańcach i wzmacniając połączenie krokwi w kalenicy (z nakładkami i deską kalenicową – obrys. 5) oraz wykonując zakotwienie dolnego finiszu krokwi można zwiększyć rozpiętość konstrukcji do odwiedzenia 12 m, natomiast spadek dachu obniżyć do 20°.

Przy niewielkich rozpiętościach, gdy nie ma słupów, przestrzeń poddasza wolno dowolnie dzielić. Jętki są często używane jako element konstrukcyjny sufitu albo pozostawia się je dostrzegalne, by dodawały charakteru pomieszczeniom pod skosami.

Więźba dachowa a mianowicie płatwiowa

Płatwie owo belki równoległe do kalenicy, na wskazane jest opierają się krokwie. Dolne płatwie spoczywają na stropie lub ściance kolankowej, pozostające zaś są podparte słupami. Obciążenia są przekazywane za pośrednictwem płatwi na ściany nośne i strop.

Najczęściej elementem wiązarów są też szczypce – umieszczone niżej płatwi pary belek lub desek zawierających obustronnie krokwie i słupy. Natomiast miecze pozwalają zwiększyć odstępie pomiędzy słupami. Słupy i kleszcze rozmieszcza się tylko jakie możliwości 3-4 pary krokwi (wiązarów), reszta wiązarów składa się wraz z samych krokwi.

Więźba płatwiowa występuje po wielu odmianach i jest bardzo uniwersalna. Rozpiętość dachu może sięgać 12 metrów, a jego rzut może być poniekąd bardzo skomplikowany.

Dobierając odpowiednio liczbę płatwi i słupów wolno zaś zaprojektować dach o niemal przypadkowym, nawet minimalnym spadku.

Utrudnieniem w zagospodarowaniu poddasza o tak zaawansowanej więźbie są filary, jednak są rozstawione co 3-4 metry, czasem udaje się zaś ukryć gryzie w ściankach działowych.

Więźba dachowa a mianowicie z wiązarów kratowych

Wiązary kratowe (kratownice) to nowoczesne budowle złożone ze cieńszych elementów niż znane więźby ciesielskie. Wiązar taki składa się z pasa górnego i dolnego, pomiędzy którymi znajdują się cienkie pionowe słupki i ukośne krzyżulce. Dzielą one powierzchnię wiązara na względnie niewielkie trójkąty.

Wiązar kratowy ma nadzwyczaj dużą sztywność jak i również wytrzymałość, jest tuż przy tym lekki, natomiast do jego zrealizowania potrzeba niewiele drzewa. Takie wiązary posiadają oczywiście także usterki – ich przeprowadzenie jest bardzo pracochłonne i wymaga sporej dokładności.

Dlatego najpomyślniej, jeśli są przygotowywane nie na strukturze, lecz w wyspecjalizowanej wytwórni. Korzystne (i najtańsze) jest wtenczas wykonanie wielu jednakowych wiązarów. Cienkie części są bardziej delikatne na działanie płomienia i korozję biologiczną (grzyby i owady), dlatego szczególnie zasadnicza jest odpowiednia jakość drewna. Na szczęście wytwórnie na ogół dbają o jakość surowca.

W domach 1 rodzinnych stosuje się wiązary kratowe o elastyczności do 12 m, choć można wykonać znacznie większe. Katalogów zaletą jest owo, że nie wymagają podpór pośrednich (wewnętrznych ścian nośnych czy podciągów). Choć wiązary kratowe można zbudować do każdego dachu, spadki dachów o konstrukcji z wiązarów kratowych są zwykle niewielkie (do 20°), gdyż przestrzeń poddasza podzielona takimi wiązarami w zasadzie nie sprawdza się do wykorzystania.

Wyjątkiem są tu dachy o konstrukcji jak na obrys. 9. Wiązary zastosowano tu w struktury dachu krokwiowego – wiązar kratowy na temat wysokości 30-40 cm zastępuje tu krokiew z litego drzewa. Rozpiętość dachu ma możliwość sięgać nawet dwunastu m, a dopuszczalny kąt jego nachylenia to 21-44°. Powstałe w ten strategia poddasze można nadzwyczaj dobrze wykorzystać jako mieszkalne. Tartak

Więźba dachowa – wieszarowa

Owo szczególny rodzaj struktury, przydatny głównie wtedy, gdy odległości pomiędzy ścianami nośnymi są bardzo duże (ok. 10 m), wówczas gdy np. wszystkie obciążenia muszą być wyciągnięte na ściany estetyczne (brak wewnętrznych elewacji nośnych).

Krokwie transmitują obciążenia np. w płatwie, an owe zaś – w wieszaki zamiast dzięki słupy. Więźby na temat konstrukcji wyłącznie wieszarowej nie są znane i rzadko spotyka się je o rozpiętości ponad 12 m. Jednak wieszaki bywają wykorzystywane w zastępstwie słupów, w więźbach o różnej struktury.

Układ dachu wpływa coś więcej niż na wygląd mieszkaniu, ale również w znacznym stopniu na możliwość wykorzystywania poddasza. Dużo stanowiska zapewniają np. zwykłe, dwuspadowe dachy o dużej rozpiętości oraz znacznym kącie nachylenia połaci (powyżej 40°) oraz dachy wraz z wysoką ścianką kolankową. Swoboda w zagospodarowaniu poddasza zależy również od rodzaju struktury dachu, gdyż jej elementy mogą ją znacznie ograniczać.

Przy budynkach godne polecenia są przede wszelkim dachy o nieskomplikowanych kształtach (głównie dwuspadowe) i – jakie możliwości się z tym wiąże – nieskomplikowanej konstrukcji. Takie struktury dachowe są tańsze i łatwiej poprawnie ułożyć na tych propozycji pokrycie, lepiej dlatego nie urozmaicać katalogów licznymi lukarnami, dymnikami i wieżyczkami.

Wykonanie skomplikowanego wielopołaciowego dachu wymaga bardzo ogromnych kwalifikacji oraz niemałej staranności zarówno od czasu cieśli, jak i dekarzy. Łatwiej wtedy na temat błędy, a liczne kosze pomiędzy połaciami sprzyjają zaleganiu śniegu i utrudniają odprowadzanie wody deszczowej. drewzim.pl/co-to-jest-pellet/

Więźba dachowa – krokwiowa i krokwiowo-jętkowa

W tych najprostszych więźbach (rys. 3 i 4) pary krokwi zbiegających się w kalenicy tworzą strukturę wiązarów – podobnych w całym dachu. Jeśli strop poddasza jest drewniany, dolnymi pasami wiązarów potrafią być belki stropowe, a gdy strop jest żelbetowy bądź ceramiczny, funkcję pasów dolnych może też przejąć jego budowa nośna. Wówczas na ogół krokwi nie opiera się bezpośrednio na murze, lecz na zakotwionym w nim krawędziaku.

Uwaga! Drewniane elementy więźby muszą stanowić oddzielone od muru warstwą izolacji przeciwwilgociowej. Najczęściej wykonuje się ją z papy.

Jętka, poziomy element pomiędzy krokwiami, towarzyszy ich usztywnieniu oraz zmniejsza uginanie się krokwi pod obładowaniem.

Wiązary wiąże się usztywniającymi więźbę wiatrownicami, ponadto usztywnia hałasuje deskowanie lub ołacenie.

Największą zaletą tejże konstrukcji jest do niej prostota. Jednak obok typowym wykonaniu oficjalne wady to nieogromna dopuszczalna rozpiętość a mianowicie do 6-7 metrów, oraz wymagany ogromny spadek dachu a mianowicie 40°-60°. Jednak podpierając jętkę dwoma słupami na krańcach a także wzmacniając połączenie krokwi w kalenicy (z nakładkami i deską kalenicową – rys. 5) oraz robiąc zakotwienie dolnego ukończenia krokwi można powiększyć rozpiętość konstrukcji do odwiedzenia 12 m, natomiast spadek dachu obniżyć do 20°.

Tuż przy niewielkich rozpiętościach, wówczas gdy nie ma słupów, przestrzeń poddasza możemy dowolnie dzielić. Jętki są często używane jako element konstrukcyjny sufitu albo pozostawia się je widoczne, by dodawały charakteru pomieszczeniom pod skosami.

Więźba dachowa – płatwiowa

Płatwie to belki równoległe do kalenicy, na których opierają się krokwie. Dolne płatwie spoczywają na stropie lub ściance kolankowej, pozostałe zaś są podparte słupami. Obciążenia są przekazywane za pośrednictwem płatwi na ściany nośne i strop.

Najczęściej elementem wiązarów są też szczypce – umieszczone powyżej płatwi pary belek lub desek obejmujących obustronnie krokwie i słupy. Natomiast miecze pozwalają zwiększyć odstępie pomiędzy słupami. Słupy i kleszcze rozmieszcza się tylko co 3-4 pary krokwi (wiązarów), reszta wiązarów składa się z samych krokwi.

Więźba płatwiowa występuje przy wielu odmianach oraz jest bardzo uniwersalna. Rozpiętość dachu ma możliwość sięgać 12 metrów, a jego rzut może być nawet bardzo skomplikowany.

Zestawiając odpowiednio liczbę płatwi i słupów możemy zaś zaprojektować kalenica o niemal dowolnym, nawet minimalnym spadku.

Utrudnieniem w zagospodarowaniu poddasza o tak zaawansowanej więźbie są filary, jednak są rozstawione co 3-4 metry, czasem udaje się zaś ukryć gryzie w ściankach działowych.

Więźba dachowa – z wiązarów kratowych

Wiązary kratowe (kratownice) to nowoczesne konstrukcje złożone ze cieńszych elementów niż standardowe więźby ciesielskie. Wiązar taki składa się z pasa górnego i dolnego, między którymi znajdują się cienkie pionowe słupki i ukośne krzyżulce. Dzielą one obszar wiązara na względnie niewielkie trójkąty.

Wiązar kratowy ma niezwykle dużą sztywność jak i również wytrzymałość, jest przy tym lekki, a do jego wykonania potrzeba niewiele drzewa. Takie wiązary mogą mieć oczywiście także wady – ich wykonanie jest bardzo pracochłonne i wymaga sporej dokładności.

Dlatego najkorzystniej, jeśli są przygotowywane nie na budowie, lecz w wyspecjalizowanej wytwórni. Korzystne (i najtańsze) jest wówczas wykonanie wielu podobnych wiązarów. Cienkie składniki są bardziej wrażliwe na działanie płomienia i korozję biologiczną (grzyby i owady), dlatego szczególnie istotna jest odpowiednia właściwość drewna. Szczęśliwie wytwórnie na ogół pilnują o jakość surowca.

W domach 1 rodzinnych stosuje się wiązary kratowe o rozpiętości do 12 m, choć można wykonać znacznie większe. Katalogów zaletą jest jest to, że nie żądają podpór pośrednich (wewnętrznych ścian nośnych oraz podciągów). Choć wiązary kratowe można skonstruować do każdego dachu, spadki dachów na temat konstrukcji z wiązarów kratowych są zwykle niewielkie (do 20°), gdyż przestrzeń poddasza podzielona takimi wiązarami w zasadzie nie sprawdza się do wykorzystywania.

Wyjątkiem są w tym miejscu dachy o konstrukcji jak na rys. 9. Wiązary zastosowano tu w struktury dachu krokwiowego a mianowicie wiązar kratowy na temat wysokości 30-40 cm zastępuje tu krokiew z litego drzewa. Rozpiętość dachu być może sięgać nawet 12 m, a tolerowany kąt jego nachylenia to 21-44°. Powstałe w ten strategia poddasze można nadzwyczaj dobrze wykorzystać w charakterze mieszkalne.

Więźba dachowa – wieszarowa

Owo szczególny rodzaj struktury, przydatny głównie wtedy, gdy odległości pomiędzy ścianami nośnymi istnieją bardzo duże (ok. 10 m), gdy np. wszystkie obciążania muszą być wyciągnięte na ściany zewnętrzne (brak wewnętrznych tapet nośnych).

Krokwie transmitują obciążenia np. na płatwie, an owe zaś – dzięki wieszaki zamiast dzięki słupy. Więźby na temat konstrukcji wyłącznie wieszarowej nie są atrakcyjne i rzadko spotyka się je o rozpiętości ponad 12 m. Jednak wieszaki bywają wykorzystywane w zastępstwie słupów, w więźbach o różnej konstrukcji.